Soms sta je wat voor je uit te kijken en denk je: hier zou een bankje niet misstaan. Woeste Grond vroeg in samenwerking met Brabantse lokale weekbladen waar inwoners van de provincie graag een bankje zouden willen. Er kwam een stortvloed aan reacties binnen: er werden in totaal 204 suggesties gedaan. Dit is het tweede verhaal in een serie van vier.
Natuurlijk: het is een stukje wensdenken van het kaliber ‘als ik baas zou zijn van het journaal’. Desalniettemin droomden Brabanders er na onze oproep lustig op los. Veruit het grootste deel van de suggesties kwam uit de Brabantse steden: Bergen op Zoom met 23 suggesties, Breda en Roosendaal met elk 17 plekken en Etten-Leur en Tilburg met ieder 16 locaties. Iets kleinere kernen als Boxtel en Best volgden met 14 en 11 suggesties.
Het beeld is iets vertekend, omdat niet in elk weekblad een oproepje is verschenen: er reageerden aantoonbaar meer mensen in de dorpen en steden waar het oproepje wél in het weekblad stond afgedrukt. Desalniettemin geeft de stortvloed aan suggesties overduidelijk aan: er zijn op dit moment te weinig bankjes in Brabant te vinden. De behoefte aan nieuwe bankjes op vaak voor de hand liggende plekken is groot. Eerder bracht Woeste Grond al in kaart waar er bankjes verdwenen waren.
En dat terwijl Brabant best een provincie is waar op dit moment al veel bankjes te vinden zijn. Cartograaf Milo van der Linden wist via OpenStreetMap, een applicatie waarop burgers zelf informatie kunnen registreren, vast te stellen dat er momenteel 10.714 bankjes in Brabant zijn ingetekend. Dat zijn er in het echt ongetwijfeld nog meer: niet elk bankje is namelijk ooit door iemand opgeslagen. Maar het geeft een beeld: voor elke 245 inwoners van de provincie is er dus sowieso één bankje te vinden.
Op de kinderen letten
Wat opvallend is aan de reacties is dat er veel inzenders zijn die vooral aan andere mensen denken. Zij hebben niet zozeer zelf de behoefte aan een zitplek, maar zien dat andere mensen dat wel hebben. ‘Bij het appartementencomplex van mijn moeder in de Pastoor Dekkersstraat in Breda hebben ze een mooi grasveld, maar de ouderen in het gebouw kunnen daar niet samenkomen’, schrijft Marja Heerkens. Tonny van der Zanden uit Etten-Leur denkt vooral aan de fietsers en wandelaars die op de kop van de haven van Leur nergens kunnen gaan zitten.
Plekken die vaak worden genoemd onder de bankjeshunkeraars? Speeltuinen. Op veel speelplekken ontbreken bankjes, zo blijkt uit de inventarisatie. Ouders geven aan niet even te kunnen gaan zitten als ze hun kinderen in de gaten willen houden. ‘Tegenover mijn woning in de Timberwolfstraat te Achtmaal is een speeltuintje waar veel gebruik van wordt gemaakt. Ik heb al van een aantal moeders gehoord dat ze het jammer vinden dat er geen bankje is’, laat Monique Dictus weten. Bij de speeltoestellen daar ligt ook een waterbekken waar soms veel regenwater in staat, dus ouders willen daar goed op hun kinderen kunnen letten.
Bij een speeltuin aan het Apollopad aan Boxtel worden de bankjes eveneens gemist. ‘Ondanks dat ik zelf geen partner en kinderen heb, vind ik het voor de buurt wel belangrijk dat hier gelegenheid voor is. Zeker omdat de nieuwe bewoners van de appartementen niet allen zicht hebben op de speeltuin’, zegt Stef van Diessen. Die behoefte schat hij goed in, want die speeltuin wordt nóg drie keer genoemd. ‘Veel opa’s, oma’s, papa’s en mama’s worden er blij van als er daar een bankje komt’, denkt Jeanny van Esch.
‘Mijn man is slecht ter been. Op onze route kom je geen enkel bankje tegen’
– Isa Hermans
In parken en bossen zijn zitplekken ook vaak de grote afwezigen. ‘Mijn man is slecht ter been. Wij lopen heel graag een rondje door het Lievensbergbos in Bergen op Zoom, maar op onze route kom je geen enkel bankje tegen’, zegt Isa Hermans. Julia van de Sande uit Best schrijft: ‘Vijf dagen in de week wandelen we met mensen met dementie rondom de visvijver. Omdat er diverse ouderen niet de hele ronde mee kunnen lopen is het gewenst om meerdere bankjes te hebben om uit te rusten.’
Trots van de wijk
Praktisch alle inzenders zien het bankje als een groter goed: als iets dat er niet alleen voor henzelf is, maar ook voor anderen. De eigenaar van een tattooshop in Tilburg denkt meteen mee en zegt dat een bankje gerust op zijn eigen grond geplaatst mag worden. Andere inzenders geven ook te kennen te willen mijmeren over de ideale plek om een zitmeubel neer zetten, bijvoorbeeld een plek met een goed uitzicht of mooi in balans met de rest van de omgeving. Het bankje als de trots van de wijk: dat gevoel lijkt te overheersen.
De wensen voor nieuwe bankjes zijn vaak ontzettend gericht en specifiek, zo blijkt. Maar wat nu? Komen er op al deze locaties nieuwe bankjes te staan? Nee, zo gemakkelijk is het niet. Een stevig bankje dat enkele jaren meegaat kost in een gemeente als Boxtel al gauw 500 euro voor de aanschaf, 400 euro voor het plaatsen en gemiddeld 500 euro jaarlijkse kosten voor onderhoud. De gemeente Bergen op Zoom schat de kost van een bankje met klein en groot onderhoud op zo’n 980 euro per stuk. Gemeenten wegen doorgaans per geval af of het plaatsen van een bankje het waard is.
Woeste Grond heeft de verzamelde gegevens in ieder geval doorgezet naar alle gemeenten waarvoor een suggestie is ingestuurd, zodat zij weten welke wensbankjes hun bewoners in gedachten hebben. Het kan natuurlijk nooit kwaad als burgers zelf ook nog even contact met hun gemeente opnemen. Het liefst met hele straten tegelijk: dan kunnen ambtenaren er tenslotte moeilijk omheen. En het bankje verdient natuurlijk een fanclub.
Onze data
Bij Woeste Grond vinden we het belangrijk dat je onze onderzoeken zelf kunt controleren. Klik op de links hieronder om bestanden te bekijken die we voor dit verhaal gebruikt hebben.
Overzicht van gewenste bankjes die door bewoners zijn ingestuurd
In dit Google Spreadsheets-bestand vind je de inzendingen voor gewenste bankjes die we van bewoners hebben ontvangen.
Kaart van bankjes die geregistreerd staan op OpenStreetMap
Milo van der Linden genereerde deze kaart met bankjes die op OpenStreetMap geregistreerd staan.
